NASZA POLITECHNIKA
15 grudnia 1999 r. zgodnie z wieloletnią tradycją
w pomieszczeniach Ośrodka odbył się uroczysty Wieczór Wigilijny dla słuchaczy
Ośrodka i zaproszonych gości. W wieczorze uczestniczyły władze uczelni w osobach
JM Rektora Politechniki Krakowskiej prof. Kazimierza Flagi, prorektora prof. Ryszarda
Kozłowskiego, dyrektora Biura Rektora Pani mgr Małgorzaty Kurowskiej. Gospodarzem
wieczoru był prof. Stanisław Juchnowicz, dyrektor Ośrodka wraz z zespołem
nauczającym. W spotkaniu wigilijnym uczestniczyło ponad 100 obecnych i byłych
studentów OKU z 30 krajów świata. Podobne spotkania odbywają się w Ośrodku od
początku jego istnienia; dla wielu studentów stał się on niemal domem rodzinnym w
czasie ich pobytu w Polsce.
W ciepłej atmosferze śpiewano polskie kolędy i dzielono się
opłatkiem. Dla studentów, szczególnie z Afryki i niektórych krajów Europy
Wschodniej, było to pierwsze zetknięcie się z naszymi zwyczajami związanymi ze
Świętami Bożego Narodzenia. Stosunkowo
liczna grupa studentów polskiego pochodzenia z Białorusi, Ukrainy, Kazachstanu, Łotwy i
Estonii ze wzruszeniem nawiązywała do przekazu swoich dziadków i bliskich o tym,
jak obchodzone są Święta Bożego Narodzenia w Polsce.
Panowie rektorzy dzieląc się opłatkiem ze wszystkimi studentami
odbyli z każdym rozmowę. Rektor prof. Kazimierz Flaga szczególnie interesował się
studentami z Brazylii - synami polskich rodzin, które poznał w czasie swego pobytu
w tym kraju i umożliwił im podjęcie studiów w Ośrodku. Jeden z nich Cecylio Bobrzyk
jest już studentem Wydziału Architektury.
* * *
Ośrodek Kształcenia Urbanistów dla Krajów Rozwijających się
powstał w Politechnice Krakowskiej z inicjatywy i dzięki staraniom prof.
Stanisława Juchnowicza. Powołany został przez ministra nauki i szkolnictwa
wyższego w roku 1985 - istnieje zatem już 15 lat. W strukturze administracyjnej uczelni
podlega prorektorowi ds. dydaktycznych, prof. Ryszardowi Kozłowskiemu.
W ramach działalności Ośrodka zorganizowane zostało Studium
Przygotowawcze dla cudzoziemców, zamierzających podjąć studia architektoniczne w
Polsce. Celem prowadzonych rocznych studiów jest szkolenie w zakresie języka polskiego,
rysunku odręcznego, kultury polskiej, jak również przedmiotów ścisłych, takich jak
matematyka, fizyka, informatyka dla tych kandydatów, którzy nie wykazują dostatecznych
uzdolnień plastycznych i kierowani są na inne kierunki, najczęściej politechniczne.
Dokonywana przez wiele lat w Ośrodku selekcja kandydatów na studia architektoniczne
w Polsce przyczyniła się do likwidacji poważnego problemu, jakim było masowe zjawisko
przyjmowania bez egzaminu wstępnego kandydatów nie posiadających uzdolnień i
predyspozycji do tego typu studiów. Wynikały z tego trudności dla poszczególnych
kandydatów i wydziałów architektury.
Ośrodek uzyskał z Ministerstwa Edukacji Narodowej uprawnienia do
egzaminowania z uzdolnień plastycznych kandydatów zamierzających studiować
architekturę w naszym kraju. Egzamin przeprowadzany jest przez komisję, w skład której
wchodzą przedstawiciele wiodących wydziałów architektury w Polsce. Egzamin dotyczy
zarówno studentów Ośrodka, jak również innych kandydatów spoza Ośrodka, kierowanych
na egzamin przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Grupa studentów (1998 r.) Fot. S. Juchnowicz
Do chwili obecnej Studium ukończyło z wynikiem pozytywnym ponad
300 słuchaczy z 40 krajów Afryki, Azji, Europy, Ameryki Północnej i Południowej.
Zostali oni skierowani na studia architektoniczne, artystyczne i politechniczne w
różnych uczelniach Polski.
Obecnie studentami Ośrodka są nie tylko kandydaci z krajów
rozwijających się, przybywają również zainteresowani studiami w Polsce ze Stanów
Zjednoczonych, Europy Zachodniej, a przede wszystkim z państw Europy Wschodniej. W
bieżącym roku łącznie z lektoratem języka polskiego dla cudzoziemców w Ośrodku
studiują 64 osoby.
Ponadto Ośrodek prowadzi kursy języka polskiego, ze szczególnym
uwzględnieniem słownictwa specjalistycznego, związanego z kierunkami studiów
doktoranckich, podyplomowych i innych wybranych przez kandydatów. Uczelnia nasza
niejednokrotnie zwracała się o nauczanie języka polskiego przybywających do uczelni
różnych grup studentów. I tak np. w ramach programu TEMPUS w roku 1998 prowadzono
nauczanie języka polskiego dla studentów Wydziału Architektury Uniwersytetu w Tennessee
(USA), którzy w ramach współpracy międzywydziałowej odbywali studia na Wydziale
Architektury Politechniki Krakowskiej. Obecnie kursy o podobnym charakterze prowadzone są
dla doktorantów z Libii i Francji.
Ośrodek prowadzi również działalność naukową i projektową.
Związana ona jest z tematyką procesów urbanistycznych, ochrony i kształtowania
środowiska oraz rekonstrukcji i rozwoju terenów zdegradowanych przez przemysł.
W ostatnich latach w Pracowni Projektowej Ośrodka pod kierunkiem prof.
S. Juchnowicza zostało wykonane "Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania
Przestrzennego Obszaru Strategicznego Kraków - Wschód łącznie z terenem HTS". W
roku 1999 projekt został zaakceptowany przez Radę Miasta i nagrodzony Nagrodą Miasta
Krakowa I stopnia. (Skład zespołu: prof. S. Juchnowicz, gł. proj., kier. zespołu, dr
Ewa Cichy-Pazder, dr Bogusław Podhalański, mgr Jolanta Nakoneczny, Piotr Andrzej
Rudnicki wraz z grupą specjalistów).
Studium dotyczyło rekultywacji i zagospodarowania terenów
poprzemysłowych i obszarów zdegradowanych (ok. 4000 ha) przez działający ponad pół
wieku Kombinat Metalurgiczny Nowej Huty. U progu XXI wieku problemy rekultywacji i
rekonstrukcji terenów zdegradowanych stanowią jeden z ważniejszych ekologicznych,
urbanistycznych i gospodarczych problemów związanych z przyszłością miast i obszarów
zurbanizowanych. Potrzeba konfrontacji proponowanych dla Nowej Huty rozwiązań z
doświadczeniami światowymi sprawiła, że Ośrodek Kształcenia Urbanistów PK, we
współpracy z Instytutem Mieszkalnictwa i Studiów Rozwoju Urbanistycznego w Rotterdamie,
zorganizował w sierpniu 1997 r. międzynarodowe seminarium poświęcone tej tematyce.
Wzięło w nim udział ok. 60 specjalistów z kraju i zagranicy, w tym wielu wybitnych,
m.in. z Holandii, Belgii, Francji, Niemiec i Australii. Seminarium finansowane było przez
rząd holenderski, wspierane przez władze naszej uczelni i HTS.
W ubiegłym roku w dniach 17 - 20 IX odbył się 35 Kongres
Międzynarodowego Stowarzyszenia Urbanistów (ISoCaRP) w Gelsenkirchen (Niemcy) na temat
przyszłości regionów przemysłowych.
Wyniki prac dotyczące obszaru strategicznego Kraków - Wschód były
tematem referatu prof. S. Juchnowicza i opublikowane zostały w wydawnictwie kongresu.
Tematyka rewaloryzacji i rozwoju terenów zdegradowanych przez
przemysł jest przedmiotem prowadzonej od kilku lat współpracy międzynarodowej Ośrodka
z Instytutem Planowania Przestrzennego Uniwersytetu w Dortmund (Niemcy). W ubiegłym
roku w seminariach zorganizowanych przez Ośrodek dwukrotnie uczestniczyła grupa 12
studentów i profesorów z Dortmund, która podjęła temat dyplomowy dotyczący
kształtowania osadnictwa w obszarze strategicznym Kraków - Wschód. W wyniku tych
seminariów, w których brali również udział profesorowie i studenci PK, dyplomanci z
Niemiec wykonali wiele studiów i w końcu roku przedstawili pracę dyplomową pt.:
"Modellprojekt für eine nachhaltige Siedlungsentwicklung in der Kraków Ost -
Region." Obszerny, 200 stronicowy raport zawiera interesujące doświadczenia
niemieckie w zakresie kształtowania osadnictwa w obszarach zdegradowanych i propozycje
dla obszaru Kraków - Wschód.
W ramach współpracy od początku ubiegłego roku w Ośrodku przebywa
dwóch stażystów - dyplomantów z Uniwersytetu w Dortmund, którzy ucząc się języka
polskiego podjęli dwa tematy związane z obszarem Kraków - Wschód ("Ideas for
transfer of experiences from the Northern Ruhr District in Germany into the Cracow - East
Region in Poland" oraz "Wege zur ekologischen Entwicklung in polnischen
Kommunnen am Beispiel der Stadt Kraków").
Tematyka powyższa jest również przedmiotem współpracy z Wydziałem
Architektury PK, którego dyplomanci korzystają z materiałów i pomocy Ośrodka
w wyborze zadań dyplomowych związanych z przebudową i rozwojem tego obszaru.
Obecnie w Ośrodku pod kierunkiem prof. S. Juchnowicza są prowadzone dwa dyplomy
dotyczące projektu Parku Technologicznego Nowej Huty.
* * *
Ośrodek Kształcenia Urbanistów Politechniki Krakowskiej jest w chwili obecnej jedyną tego typu placówką w kraju. Posiada ustabilizowaną pozycję również poza granicami, co powoduje napływ do Ośrodka coraz większej liczby kandydatów, pragnących podjąć studia w Polsce. Wypracowane przez lata metody pracy i nauczania pozwalają na działalność i rozwój Ośrodka przy ograniczonej ilości stałych etatów i szerokiej współpracy ze środowiskiem akademickim i profesjonalnym Krakowa.