Urodził się 2 października 1947 r. w Hrubieszowie. W 1970 r. uzyskał dyplom magistra inżyniera mechanika, specjalność: technologia aparatury przemysłowej. Od 1 października 1970 r. pracuje nieprzerwanie na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej w Zakładzie Mechaniki Płynów Instytutu Aparatury Przemysłowej i Energetyki jako pracownik naukowo-dydaktyczny. W roku 1975 Rada Wydziału Mechanicznego PK nadała mu stopień naukowy doktora nauk technicznych. W 1976 r. został powołany na stanowisko adiunkta naukowo-dydaktycznego. Od 1983 do 1984 r. przebywał na stażu naukowym w Meksyku, gdzie - poza przeprowadzonymi badaniami naukowymi - ukończył, z własnej inicjatywy, intensywny kurs języka hiszpańskiego w Centro de Ensenanaza para Estranjeros de Universidad Nacional Autonoma de Mexico.Uwieńczeniem prowadzonych od 1975 r. badań naukowych było uzyskanie stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk technicznych, który w 1986 r. nadała Mu Rada Wydziału Mechanicznego PK. W 1987 r., po 6-miesięcznym stażu przemysłowym w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Urządzeń Chemicznych i Chłodniczych "CEBEA" w Krakowie, został powołany na stanowisko docenta na Politechnice Krakowskiej. W 1991 r. został mianowany na stanowisko profesora nadzwyczajnego PK. W sierpniu br. uzyskał tytuł profesora nauk technicznych.
Od 1989 r. jest kierownikiem Zakładu Mechaniki Płynów w Instytucie Aparatury Przemysłowej i Energetyki. Jest promotorem trzech zakończonych prac doktorskich (w tym jednej wyróżnionej), czwarta rozprawa doktorska wykonywana pod Jego kierunkiem oczekuje na zakończenie przewodu doktorskiego. Był recenzentem dwu prac habilitacyjnych oraz wielokrotnym recenzentem projektów badawczych KBN i artykułów naukowych w czasopismach polskich i zagranicznych. Jest autorem lub współautorem ponad 100 prac naukowych, które były wielokrotnie cytowane w literaturze przedmiotu. Wysunął szereg hipotez i przeprowadził analizę teoretyczno-doświadczalną złożonych zagadnień przepływowych cieczy nienewtonowskich. Z Jego inicjatywy wprowadzono na studiach doktoranckich - po raz pierwszy w Polsce - przedmioty tj. mechanika płynów nienewtonowskich oraz reometria płynów nienewtonowskich.
Działalność naukowa profesora Zbigniewa Matrasa dotyczy zagadnień z pogranicza mechaniki płynów, inżynierii chemicznej i procesowej oraz aparatury przemysłowej. Profesor jest autorem oryginalnej książki o charakterze monograficznym pt. "Transport hydrauliczny reologicznie złożonych cieczy nienewtonowskich w przewodach". Stanowi ona podsumowanie Jego wieloletniej, nowatorskiej działalności naukowej - wyjaśnia mechanizmy anormalnych zjawisk przepływowych, wywołanych śladowymi dodatkami wielkocząsteczkowych polimerów lub substancji powierzchniowo czynnych do rozpuszczalnika.
Jest członkiem założycielem i aktualnie, z wyboru, wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Reologii Technicznej. Od kilkunastu lat jest członkiem Sekcji Mechaniki Płynów Komitetu Mechaniki PAN. Jest również członkiem rady redakcyjnej międzynarodowego kwartalnika "Applied Mechanics and Engineering".
Czynnie uczestniczy w pracach organizacyjnych uczelni i wydziału. W latach 1993 - 1997 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Aparatury Przemysłowej i Energetyki ds. naukowych. Jest m.in. członkiem 6 komisji doktorskich, przewodniczy komisji "Procesy przepływowe".
Za swoje osiągnięcia naukowe i dydaktyczne otrzymał szereg nagród: Nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki - zespołową III stopnia za osiągnięcia w dziedzinie badań naukowych (1981), Nagrodę Ministra Nauki Szkolnictwa Wyższego i Techniki za wybitne osiągnięcia w pracy nauczyciela akademickiego (1981), Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej - indywidualną III stopnia z tytułu osiągnięć naukowych (1988) oraz 11 nagród JM Rektora PK. Został wyróżniony Honorową Odznaką Politechniki Krakowskiej (1989) i Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2002).
Zainteresowania pozazawodowe: muzyka - zwłaszcza dobry jazz, sztuka kulinarna, przyroda.