KOMITET BADAŃ NAUKOWYCH
Ze środowiska nauki zgłaszane są liczne zapytania i
wątpliwości, które wskazują na niewystarczające dofinansowanie działalności
statutowej jednostek naukowych i badań własnych szkół wyższych.
Pragnę wyjaśnić, że Komitet Badań Naukowych dokonując podziału
środków budżetu nauki w 2001 roku ograniczył udział środków na działalność
statutową z 45% w 2000 r. do 40% w 2001 r. Jednocześnie Komitet ustalił
wyraźną preferencję dla projektów badawczych i celowych (wzrost środków 2001 r.
do 2000 r. wynosi około 28%).
Środki na badania własne szkół wyższych zaplanowano również z
preferencją finansową około 10% wzrostu 2001 r. do 2000 r.
Uwzględniając zgłaszane wnioski i argumenty dotyczące potrzeby
zwiększenia środków na działalność statutową, po zasięgnięciu opinii Komitetu
postanowiłem zwiększyć tegoroczne dofinansowanie działalności statutowej bez
obniżania środków na projekty badawcze i celowe.
Wzrost nie będzie mały - wyniesie ok.
155,5 mln zł, a więc blisko 13% rozdzielonej już kwoty
1.210 mln zł. Kwota wzrostu składa się ze środków zaplanowanych na wsparcie
priorytetów Komitetu (101 mln zł) oraz środków, o które zmniejszono
kwotę przeznaczoną na specjalne programy międzynarodowe
(ok. 54 mln zł), po tym zwiększeniu łączna kwota na działalność
statutową wyniesie ok. 1.365,5 mln zł. Porównywalnie w 2000 r. kwota ta
wynosiła ok.1.319,6 mln zł.
W marcu kierownictwa jednostek otrzymały już decyzję
o przyznaniu środków na działalność statutową. Po przeznaczeniu dodatkowych
środków na tę działalność wiele jednostek otrzyma w maju br. nowe decyzje
zwiększające im dotacje. Dodatkowe środki podzielono pomiędzy zespoły Komitetu (jest
ich 13) z następującymi zaleceniami:
Rektorów szkół wyższych uprzejmie informuję, że zgodnie z
ubiegłorocznymi decyzjami, Komitet od 2001 r. nie wyodrębnia w przyznanej dotacji
środków przeznaczonych na import czasopism, łączność komputerową i współpracę z
zagranicą. Na te cele Rektorzy mogą uzgodnić z podstawowymi jednostkami organizacyjnymi
szkoły ich wkład w finansowanie wspólnych celów całej uczelni z otrzymanej przez te
jednostki dotacji na działalność statutową oraz mogą także przeznaczyć na te cele
część dotacji na badania własne.
Rozumiejąc trudności w zarządzaniu jednostkami, jakie pociąga za
sobą obniżenie dotacji podmiotowej, proszę zarazem o pełne wykorzystywanie innych
możliwości pozyskiwania środków na prowadzenie badań, w tym środków na
projekty badawcze i celowe, środków od zleceniodawców zewnętrznych zainteresowanych
wynikami badań, a także środków z zagranicy, a zwłaszcza z budżetu programów
ramowych UE. Ważnym elementem polityki naukowej w Polsce jest zasada konkurencyjności w
dostępie do środków budżetowych. Ograniczony budżet nauki uzasadnia więc
zwiększanie udziału tych strumieni finansowania, w których konkurencja jest
najsilniejsza.