NASZA POLITECHNIKA


Marcin Chrzanowski

10 lat Programu TEMPUS

    W listopadzie tego roku odbyła się w Warszawie jednodniowa konferencja podsumowująca 10 lat realizacji projektu TEMPUS - PHARE z udziałem Polski. Był to pierwszy program utworzony przez Unię Europejską z myślą o przystosowywaniu polskich uczelni do uczestnictwa w europejskim systemie edukacji akademickiej. Podstawową formą były tzw. projekty strukturalne, nazywane w skrócie JEP (Joint European Project), których w ciągu 10 lat zrealizowano 580 na prawie 3000 złożonych wniosków (średni wskaźnik akceptacji wyniósł 19,4%). Całkowity budżet przeznaczony na realizacje JEP-ów wyniósł ponad 200 mln EUR.
    W projektach brało udział 80 polskich uczelni państwowych i 23 uczelnie niepaństwowe, odnosząc znaczne korzyści materialne (zakup sprzętu na kwotę prawie 47 mln EUR), a także korzyści w postaci zdobywania doświadczenia zarówno w działalności akademickiej, jak i organizacyjnej (np. w początkowych latach programu TEMPUS nie istniał jeszcze w Polsce system ubiegania się o granty - o czym przypomniano na konferencji). Projekty dotyczyły także wymiany osobowej, a przede wszystkim wyjazdów pracowników uczelni (20 964 stypendia wyjazdowe) i studentów (11 985 stypendiów na wyjazdy od jednego tygodnia do roku). Mniejsza liczba studentów wynika z faktu, że były one realizowane tylko w ciągu pierwszych 4 latach programu TEMPUS.

Kolejność wg liczby proj. zaakcept. Uczelnia Wnioski złożone/zaakcept. Wskaźnik akceptacji [%] Kolejność wg wskaźnika akceptacji
1 Politechnika Warszawska 333/76 22,8 12
2 Uniwersytet Warszawski 365/72 19,7 17
3 Uniwersytet Jagielloński 306/70 22,9 11
4 Uniwersytet Łódzki 233/53 22,7 13
5 Uniwersytet Wrocławski 177/43 24,3 9
6 Uniwersytet Toruński 108/42 38,8 1
7 Politechnika Wrocławska 176/40 22,7 14
8 Uniwersytet Poznański 146/36 24,6 8
9 Politechnika Gdańska 170/33 19,4 18
10 Uniwersytet Gdański 124/32 25,8 4
11 Politechnika Łódzka 124/32 25,8 5
12 Politechnika Krakowska 110/28 25,4 7
13 AGH 124/27 21,7 15
14 Uniwersytet Śląski 73/27 36,9 2
15 SGGW 97/25 25,7 6
16 Politechnika Śląska 119/24 20,1 16
17 Politechnika Poznańska 100/24 24,0 10
18 SGH 73/22 30,1 3

    Pierwsze projekty JEP zostały przyznane w roku akademickim 1990/91 i kierowane były przez przedstawicieli uczelni zachodnioeuropejskich. Począwszy od roku 1994/95 projekty te mogły być również koordynowane przez polskich nauczycieli akademickich, którzy także mogli pełnić rolę kontraktorów, tzn. osób zarządzający finansami projektu (na 580 projektów rolę koordynatorów i kontraktorów pełniło 182 uczelni polskich).
    Politechnika Krakowska brała udział w programie TEMPUS od samego początku, uzyskując znaczne sukcesy. W sumie w PK realizowanych było 28 projektów JEP, w tym 7 samodzielnie, a 21 we współpracy z innymi polskimi uczelniami. Trzy projekty były koordynowane i zarządzane przez naszą uczelnię. Całkowita kwota uzyskana przez Politechnikę wyniosła ponad 2 mln EUR, w tym na zakup sprzętu 1,157 mln EUR, zaś na stypendia wyjazdowe dla pracowników i studentów - 0,951 mln EUR. Politechnika uplasowała się też w czołówce polskich uczelni zarówno pod względem liczby zrealizowanych JEP-ów (12 miejsce), jak i przede wszystkim pod względem poziomu akceptowalności składanych wniosków (7 miejsce), co przedstawiono w tablicy, zaczerpniętej z wydawnictwa Biura TEMPUS.
    W podsumowaniu stwierdzono, że program TEMPUS, uznany zarówno przez Unię Europejską jak i Polskę za niezwykle udany, był jednym z pierwszych etapów wchodzenia Polski do Unii. W odniesieniu do szkolnictwa wyższego jesteśmy już w pełni przygotowani do integracji z systemami funkcjonującymi w państwach Unii - podkreślił uczestniczący w obradach wiceminister szkolnictwa wyższego, profesor W. Winkler. Jest w tym zasługa uczelni uczestniczących w Programie TEMPUS, zasługa tych, którzy wnioski składali i tych, którym udało się przejść przez wszystkie szczeble akceptacji.


Prof. zw. dr hab. inż. Marcin Chrzanowski, prorektor Politechniki Krakowskiej ds. Rozwoju Uczelni i Współpracy z Zagranicą, pełnił w latach 1990-96 funkcję uczelnianego koordynatora programu TEMPUS w PK. Był także realizatorem projektu JEP 1087/90 oraz koordynatorem i kontraktorem projektu JEP 9089/94.