NASZA POLITECHNIKA

Włodzimierz Gleń

II Międzynarodowa Konferencja Naukowa na temat:

EKOLOGICZNE ZASADY ROZWOJU MIAST
I OBSZARÓW ŚRÓDMIEJSKICH - DEKLARACJE I REALIA

    25 listopada 1999 r. odbyła się na Politechnice Krakowskiej II Międzynarodowa Konferencja Naukowa zatytułowana "Ekologiczne zasady rozwoju miast i obszarów śródmiejskich - deklaracje i realia". Była to druga konferencja z cyklu poświęconego problematyce równoważenia rozwoju przestrzennego miast, zorganizowana przez Instytut Projektowania Miast i Regionów Politechniki Krakowskiej, przy udziale Komisji Urbanistyki i Architektury, Sekcji Planowania Przestrzennego Krakowskiego Oddziału Polskiej Akademii Nauk. Równoważenie rozwoju przestrzennego miast jest jednym z głównych zagadnień prowadzonych przez Instytut od 20 lat prac badawczych.
    W konferencji uczestniczyli przedstawiciele środowisk naukowych i twórczych z Wydziałów Architektury Słowackiego Technicznego Uniwersytetu (STU) w Bratysławie, Uniwersytetu we Lwowie, Krakowa oraz urbaniści działający w ramach samorządów terytorialnych (m.in. z Bielska-Białej), z którymi Instytut od lat współpracuje. Wygłoszone referaty i wypowiedzi oraz dyskusja uczestników koncentrowały się na omawianiu zakresu i metod dotychczasowych działań w opracowaniach planistycznych zmierzających do przywracania równowagi ekologicznej oraz ich skuteczności w praktyce realizacyjnej.
    Obserwowane prace planistyczne i realizacje w wielu miastach i obszarach śródmiejskich środkowej Europy prowadzą do stwierdzenia, iż teoretyczne opracowania i międzynarodowe uzgodnienia dotyczące przeciwdziałania pogłębianiu braku równowagi ekologicznej w obszarach zurbanizowanych są różnie interpretowane i rozmaicie wdrażane w praktyce planistycznej, legislacyjnej i realizacyjnej.
    W zainicjowanym przez Instytut cyklu naukowych spotkań, rozpoczętym w 1990 roku w ramach kontaktów z Wydziałami Architektury Politechniki Lwowskiej, Słowackiego Technicznego Uniwersytetu w Bratysławie, a także Uniwersytetem Politechnicznym APU w Chelmsford w Anglii, celem jest wypracowanie poglądów na temat:

przebudowy środowiska miejskiego, która wiąże się ściśle z rozbudową gospodarczą wywołaną transformacją strukturalną ekonomiczno-społeczną w Polsce i krajach sąsiednich,

sprostania wymogom i standardom wynikającym z kandydowania do Unii Europejskiej,

określenia zakresu i metod współpracy transgranicznej naszych sąsiadujących krajów,

istoty nowego szerokiego podejścia do harmonijnego przekształcania środowiska miejskiego zgodnie z zasadami równoważenia rozwoju komponentów tego środowiska, tj. naturalnych, społecznych, ekonomicznych i zainwestowania.

Podczas konferencji prezentowano poglądy na temat wyzwań i kryteriów, jakie wynikają z aktualnych uwarunkowań i konieczności równoważenia rozwoju środowiska miejskiego w Polsce i krajach sąsiadujących; jaka jest rola możliwości i wymagania wobec urbanistów-architektów uczestniczących w procesie kształtowania i przebudowy miasta i jego otoczenia. Trzecim dyskutowanym zagadnieniem były metody i sposób oddziaływania na środowiska twórcze, które uczestniczą w procesie kształtowania miasta, w tym również metody przekazu w procesie dydaktycznym w wyższych uczelniach architektonicznych - młodym pokoleniom architektów, gdyż na architektach - urbanistach, którzy są powołani do pełnienia roli koordynatorów, spoczywa podstawowa odpowiedzialność.
Z tej prawdy wynika konieczność odpowiednich przepisów prawnych, które pozwoliłyby osiągnąć praktyczną skuteczność oddziaływania w procesie przebudowy miast.

W podsumowaniu dokonanym przez prof. dr hab. inż. arch. Barbarę Bartkowicz i prowadzącego obrady prof. zw. dr hab. inż. arch. Tadeusza Bartkowicza stwierdzono między innymi, że w procesie kreacji środowiska miejskiego popełnianie błędów skutkuje na wiele lat narażaniem wielu mieszkańców na złe warunki życia, a u podstaw idei równoważenia rozwoju tkwi zasada poszanowania wszelkich wartości przyrodniczych. Stwierdzono również, iż przeprowadzona wymiana poglądów jest bardzo pomocna w ustalaniu metod współpracy i wymaga dalszych szczegółowych ustaleń w toku zaplanowanych spotkań roboczych Instytutu z naukowcami z Wydziałów Architektury w Bratysławie i Lwowie. Głównym celem tych spotkań będzie uzgodnienie metod badawczych, kryteriów ocen projektów planistycznych oraz ujęć prawnych pozwalających w praktyce egzekwować działania na rzecz poprawy jakości życia w środowisku miejskim.
Przeprowadzona konferencja wywołała szersze zainteresowanie społeczeństwa poza środowiskiem naukowym, czego wyrazem było zamieszczenie obszernej relacji w prasie krakowskiej (Dziennik Polski z 1 grudnia 1999 r. str. 39 i 72).